Ước tính. thời gian đọc: 4 phút
Hãy sẵn sàng cho khóa học cấp tốc về di truyền học của mèo! Ví dụ, bạn có bao giờ thắc mắc mèo có bao nhiêu nhiễm sắc thể không? Tìm hiểu tất cả về di truyền của bộ lông mèo và nhận được câu trả lời cho một số câu hỏi hấp dẫn về mèo, chẳng hạn như: Mèo có thể nếm được vị ngọt không? Và áo khoác sốt là gì?
Mèo có bao nhiêu nhiễm sắc thể?
Mèo có 19 cặp nhiễm sắc thể, tổng cộng có 38 nhiễm sắc thể. Để so sánh, con người có tổng số 46 nhiễm sắc thể và chó có 78. Tuy nhiên, số lượng nhiễm sắc thể không tương quan với trí thông minh hoặc độ phức tạp. Ví dụ, khoai tây có nhiều nhiễm sắc thể hơn con người (48) và một số loài dương xỉ có hơn 1200 nhiễm sắc thể!
Mèo có thể nếm được vị ngọt không?
Với di truyền luôn đi kèm với đột biến. Một trong những đột biến gen hấp dẫn nhất của mèo nhà là chất cảm thụ hóa học trong vị giác của chúng, ngăn mèo nếm được vị ngọt . Đây là lý do tại sao mèo không hứng thú với đồ ăn có đường, trái cây và các thực phẩm có vị ngọt khác. (Chà, cái đó dành cho bạn nhiều hơn!)
Di truyền lông mèo
Chúng ta đã nói về việc mèo có bao nhiêu nhiễm sắc thể, nhưng còn gen của chúng thì sao? Mèo có khoảng 20.000 gen—và khoảng 20.000 loại lông khác nhau! Chúng ta đùa thôi… Nhưng không thể phủ nhận rằng di truyền học bộ lông của mèo là một chủ đề hấp dẫn do có sự khác biệt lớn về màu lông, kiểu dáng, chiều dài và kết cấu giữa các loài mèo.
Màu lông
Theo Hiệp hội Mèo Quốc tế (TICA), tất cả màu lông của mèo đều là biến thể của màu đen và đỏ (cam); ngoại lệ là màu trắng đồng nhất, là “gen che giấu”. Có các màu chủ đạo (đen, đỏ, v.v.) và các màu lặn (pha loãng, kem, xanh, v.v.).
Hiệp hội những người yêu thích mèo mang đến cho chúng ta một số thông tin di truyền thú vị về mèo liên quan đến màu lông:
- Mèo con đực luôn nhận được cả hai gen màu từ mẹ. Đây là lý do tại sao 4 trong 5 mèo mèo màu cam là con đực : Nhiễm sắc thể X chịu trách nhiệm tạo ra màu cam và mèo đực (XY) chỉ cần gen màu da cam từ mẹ của chúng (XX).
- Mèo con cái nhận được một gen màu từ mỗi bố mẹ.
- Mèo ba màu ( calico ) hầu như luôn là mèo cái vì cần có hai nhiễm sắc thể X để tạo ra bộ lông ba màu.
- Một con mèo trắng phải có cha mẹ là người da trắng.
- Hai bố mẹ có màu lặn (kem, xanh lam, v.v.) không thể tạo ra con cái có màu trội (đen, đỏ, v.v.).
- Tất cả mèo màu đỏ/cam đều mang gen agouti, nghĩa là chúng luôn biểu hiện một số dạng dấu hiệu mèo vằn. Điều này cũng có nghĩa là chưa bao giờ và sẽ không bao giờ có một con mèo màu cam rắn.
Áo sốt là gì?
Sốt hoặc căng thẳng cao độ khi mèo mang thai đôi khi có thể tạo ra hiệu ứng hấp dẫn (và may mắn là vô hại) đối với mèo con được gọi là áo sốt. Một con mèo có bộ lông gây sốt khi sinh ra sẽ có bộ lông màu bạc chứ không phải màu do di truyền của chúng.
Tuy nhiên, bộ lông màu bạc này thường được thay thế bằng màu lông tự nhiên của mèo con trong những tuần sau khi sinh.
Mẫu áo khoác
Kiểu dáng của mèo con có thể được thừa hưởng từ bố hoặc mẹ. Áo khoác mèo có nhiều mẫu khác nhau:
- Màu trơn là một màu không có sọc.
- Tabby bao gồm tất cả những con mèo có chung gen agouti, tạo ra 1 trong 4 kiểu lông riêng biệt : cá thu (hay còn gọi là sọc); cổ điển (xoáy hoặc cẩm thạch); đánh dấu (hình dạng “muối tiêu” hoặc “cát”); và phát hiện. Hai bố mẹ mèo mướp cổ điển không thể sinh ra mèo mướp con cá thu, mèo đốm hoặc mèo vằn. Một con mèo mướp có dấu tích phải có cha mẹ là một con mèo mướp có dấu tích. Một con mèo vằn có đốm hoặc cá thu phải có bố mẹ là mèo mướp có đốm, hoặc có đốm.
- Điểm màu là khi màu chỉ xuất hiện trên mặt, bàn chân và đuôi (phổ biến nhất ở mèo Xiêm). Mèo có màu sắc có thể rắn chắc hoặc có mướp. Để tạo ra một chú mèo con có màu sắc, cả bố và mẹ đều phải mang gen có màu sắc.
- Hai màu dùng để chỉ một con mèo có bộ lông màu trắng kết hợp với một số màu khác. Một loại mèo hai màu phổ biến là mèo tuxedo đen trắng .
- Ba màu dùng để chỉ một con mèo có màu trắng kết hợp với hai màu khác, thường là đen và đỏ/cam—rõ ràng nhất là mèo tam thể . Bạn cũng có thể coi con mèo tortie màu đen và cam là có ba màu, nhưng những người khác lại coi con mèo tortie gần với hai màu hơn.
- Bóng mờ , khói và nghiêng là những mẫu lông mèo bổ sung thường liên quan đến lớp lông tơ.
Chiều dài và kết cấu của áo khoác
Bạn có biết rằng hai con mèo lông dài không thể sinh ra một con mèo con lông ngắn? Đó là bởi vì gen quy định độ dài lông của mèo ở dạng trội sẽ mã hóa lông ngắn; ở dạng lặn, nó mã hóa cho mái tóc dài.
Đột biến bộ lông di truyền ở mèo cũng dẫn đến bộ lông xoăn (như mèo Rex), lông dây, lông thưa và tất nhiên là không có lông .
Bây giờ bạn đã biết những sự thật thú vị này cùng với một số kiến thức cơ bản về di truyền học của mèo!
Nguồn:
Ảnh bìa của Jari Hytönen trên Bapt